مقدمه :
امروزه رسانه یکی از مهمترین و تاثیر گذارترین عامل ها بر زندگی مردم است به طوری که می توان گفت کمتر کسی یا کمتر چیزی به اندازه رسانه بر آدمیان تاثیر می گذارد . با افزایش ارتباطات و پیشرفت های همه جانبه انسان ها نیاز انسان ها به ارتباط با هم همه روزه بیش از پیش مطرح می شود به گونه ای که از دنیا حتی به اسم دهکده جهانی نام برده می شود . حال تنها چیزی که می تواند عامل جمع آوری تمام آدمیان شود و به نحوی سبب ایجاد دهکده جهانی شود فقط رسانه می باشد . هر روزه ما از کوچکترین اتفاقات سراسر دنیا باخبر می شویم ، از اختراعات و اکتشافات سایر ملل مطلعیم و هزاران نمونه دیگر که فقط رسانه ها هستند که باعث و بانی چنین اطلاع رسانی هایی هستند.
آن چیزی که ما از رسانه در ذهن داریم شاید فقط اطلاعات تلویزیونی باشد در حالی که رسانه به تلویزیون خلاصه نمی شود و شامل جنبه های گوناگونی چون : اینترنت ( شبکه های اجتماعی – سایت های خبری و...) ، موبایل ، ماهواره های اطلاعات رسانی و... می باشد . که در این مقاله ما بیشتر به تاثیرات تلویزیون و شبکه های تلویزیونی می پردازیم.
با ذکر تمامی این موارد مشاهده خواهیم کرد کهرسانه تاثیری بس شگرف بر ما آدمیان دارد ولی سوال اساسی اینجاست که آیا این تاثیرات همیشه مفیدند ؟ آیا رسانه ها تاثیراتی منفی بر زندگی آدمی ندارند؟
چنان که ذکر شد رسانه ها در بسیاری از موارد مفید هستند اما در خیلی از مواقع نیز مشکل ساز و مضر هستند .که از تاثیرات منفی آن می توان تاثیر بر سلامتی جسم و روان ، تغییر در عقاید و فرهنگ و دین و آیین اشاره کرد .
دلایل ضرورت مسئله :
از سال 1386 با رواج شبکه هایی نظیر فارسی 1 و جم در بین ایرانیان زندگی بسیاری از مردم به گونه ای دچار تغییر و دگرگونی شد . حال دیگر بسیاری از مردم به جای مهمانی های شبانه و رفت و آمد های دوستانه در خانه های خود می ماندند و به نگریستن به این شبکه های ماهواره ای می پرداختند . دیگر آن روابط گرم و صمیمی داشت به گونه ای محو می شد . افراد به جای دید و بازدید از هم وقت خود را صرف تماشای سریال ها و فیلم های این شبکه ها می کردند که این خود باعث تغییر در فرهنگ محسوب می شد .
این سریال هایی که از این شبکه ها پخش می شد بیشتر موضوعی ضد دین و عقاید و تفکر اسلامی حاکم بر ایران بود که با تکرار بیش از حد این سریال ها در مدت زمان های بسیار کوتاه همانند تکرار این سریال ها در روز باعث می شد که مردم تمام وقت روز را صرف تماشای این قبیل سریال کنند که همین تکرار بیش از حد باعث شد که آن عقیده راسخ و راستین مردم کمرنگ شود و کم کم بار سفر ببندد .
با وجود همه این موارد می بینیم با وجود این که این مشکلات امروزه بیش از هر روز مشهود است ولی مخاطب این شبکه ها نه در حال کم شدن بلکه روز به روز به مخاطبان آنها افزوده می شود به گونه ای که حال خود مردم به تبلیغ این شبکه ها در بین خود مشغول اند که مهمترین دلایل این غفلت مردم را می توان به عدم شناخت کافی این شبکه ها و اهداف و مقاصد آنان ربط داد
در این مقاله بر آنیم تا با معرفی رسانه ها و وظیفه آنان تا حدی نیز به معرفی این شبکه ها بپردازیم تا از مقاصد و آمال و آرزو های آنان مطلع شویم و راهی به سوی شناخت هر چه بهتر مصالح خود و دیگران بیابیم.
در ابتدای این مقاله نیک است که به تعریفی از رسانه بپدازیم و با مسائل مختلف مرتبط با رسانه آشنا شویم:
رسانه :
رسانه یا Media به معنی رساندن است.
انسان و حیوان توسط برخی از اعضای وجودی خود قادرند تا تغییرات محیط اطراف خود را متوجه شود و سپس تصمیم لازم را بگیرند که این اعضاء عبارتند از چشم، بینی، گوش، دماغ، پوست به هر یک از این اعضاء رسانه میگویند.
هر ابزاری که موجب تاثیر در اعضای چشم، بینی، گوش، دماغ، پوست انسان یا حیوان گردد 'ابزار رسانه' شناخته می شود.
برخی از ابزارهای رسانه را می‌توان بصورت زیر نام برد:
1- عکس
2- منبر
3- تلویزیون
4- اینترنت
5- رادیو
6- کتاب
7- روزنامه
8- سینما وفیلم
یادآوری می‌شود طبق تحقیقات انجام گرفته انسان یا حیوان ۹۰ در صد تغییرات محیط اطراف خود را توسط دو عضو ' چشم' و ' گوش' متوجه میگردند.
انگیزه‌های مردم برای گذراندن وقت با ابزارهای رسانه چیست؟
از بین نیازهای متعددی که پیشنهاد شده، بسیاری از پژوهش‌هابر چهار دستهٔ اساسی از کنش‌ها تاًکید دارند که می‌توان از وظایف رسانه‌ها باشد:
- سرگرمی و تفریح
- آگاهی و دانستن از جهان هستی
- ارتباط اجتماعی
- هویتشخصی و تعریف خود (مقایسهٔ تجربه و دیدگاه خود با تجربه‌ها و دیدگاه‌هایکسانی که در رسانه‌ها ظاهر می‌شوند(
برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تلویزیون گسترده‌ترین و کم تخصصی‌ترین رسانه است، که می‌تواند این نیازهای چهارگانه را ارضا کند. رادیو نیز دارای همین کار کرد است. در مقابل، کتاب به عنوان امری که در اصل به نیازهای هویت شخصی پاسخ می‌دهد، روزنامه‌ها به عنوان وسیلهٔ ارضای نیازهای اطلاعاتی، و سینما به عنوان وسیله‌ای برای ارضای نیاز سرگرمی عمل می‌کنند. رسانه همیشه یک ابزار نیست گاه رسانه به قول مارشال مک لوهان فوق ابزار و خود یک پیام است.
حال با شناخت کمی که از رسانه ها پیدا کردیم به سراغ معرفی شبکه های فوق الذکر می رویم تا با اسرار پشت پرده آنها آشنا شویم.
آغاز به کار اولین پژوهش بررسی علاقه مندی و انگیزش تحصیلی در استان کردستان